Tipso te aven maj feder

Si but sogodi so kerel ke sar tu hatjares tu psikick. Si bajura so tu korkori šaj
keres mig si avera bajura so si maj phare te keren variso anda kodala. Khate telal
si tipsura ke so tu korkori šaj keres te zurares tjiri psikicko sastjimo taj te hatjares
tu maj feder. Gindon pe kodo ke lel vrama te keres neve sokaša (vanor) Tu či trubuj te keres sogodi tela jokhvareste. Ker kodo angluneske so pasalij tut
akanik vorta.

Varisave bajura so kerel sar tu hatjares si maj phares te paruvenpe korkori.
Tu te hatjares tu čores vadj variso so phares si te paruves tjiro situaciovo vadj
sar te aves, fajma tu trubuj žutori te les ke te aves maj feder sar eksempel khatar
o gindimo (vården).

12 tipsura so šaj zurarel tjiro psikicko sastjimo

Vorbin varikas ke sar tu hatjares tu

Te šos vorbi pe tjire hatjarimata šaj žutij tu te hatjares tut korkori taj te den tu žutimo kana tut trubuj. Te šaj vorbis varikasa ande kas patjas tu taj te phenes sar tu hatjares tu šaj kerel ke avela maj feder tuke te biris kodala phare gindura taj hatjarimata. Zumav te vorbis varikasa ke sar san taj sar hatjares tu, vi te hatjares ke kado si phares. Vorta sar avresa ke avela maj letko te trenalisa.

Av e manušenca so keren te hatjares tu maj feder

Te hatjarelpe mišto taj te birij te avel korkori vov/voj avrenca khetane si importanto te hatjarel pe mišto psikicka. Saste socialna relaciovura del tu energija taj žutori kana tut trubuj kodo.

Miža soro vrama (Rör på dig regelbundet)

Te mižan sar fizicka aktivitetura si mišto vi po psikicko sastjimo pe bute rigan. Šaj kerel ke maj feder soves, maj lašo koncentraciovo si tu taj šaj kerel te avel i dar (oro) taj o darimo (ångest) maj cera. Sako mižajimo ginel pe taj vi o cera fizicko aktiviteto si maj feder sar tena kerenas khanči. Vi cigne parujimata šaj den pozitivna efektura dosta sigo.

Prioriteralin o sojimo taj te sastjos

Te soves dosta kerel te barol tjiro avri birimo vi fizicka taj vi psikicka stresura. E ternen sitjol te trubuj le sojimo karing oxto ži ka e deš čaura pe jekh ratji taj e baren karing e šov ži ka e inja časura. Hatjares tu vojako taj sa mištoj po djes atunči tut si dosta sojimo. Tela o sojimo lel i godji taj o trupo te sastjol te kerel butji pa impresiono (intryck).

Barar tut avri taj tjiro korkorikano hatjarimo

Korkorikano hatjarimo si ke te avel mišto pesa taj te hatjarel pe inkerdo/inkerdi (värdefull). O angluno si te barares tu taj te zurares tjiro korkorikano hatjarimo si te barares tjiro žanimo so tu gindos taj hatjares pra tu korkori. Tu šaj barares tjiro korkori hatjarimo pe maj bute diferentna riga, sar eksempel ta zumaves neve bajura, te les avri e negativna gindura taj hatjarimata so si tut pra tu, trenalin te phenes tjire gindura vadj rakh variso kaso hatjares tu inkerdi/inkerdo taj inkren tu. Kado kerel ke zurajvel tjiro psikicko sastjimo

Av laši tusa korkori/korkoro

Te aven laši/lašo taj te hatjarel pe korkori si ke la/les si korkorikano hatjarimo so šaj vi dikhel pe aversar elene (motsatsent) pi korkorikani kritika. Zumav te šos godjaverikane manglimata taj godjaverikane lešimata pre tu korkori. Mištoj te serosares tut korkori ke khonik naj perfekt. Trenalin te šunes pre tu korkori taj pe kodo ke tut so trubuj taj tu inker tu kade sar so tu inkerdanas vona jekhe paše amales.

De anda tjiri vrama taj anda tjiro engažemango

Te žutin avren taj te engažalin pe ande pušimata so tu intresalis tu ande le šaj del o hatjarimo po khetane xutjilimo taj cilo si vi tuke taj vi avrenge sa kodo. Jekh hatjarimo te keren diferentno šaj zurarel ame ta hatjaras ame mišto.
Si but diferentna riga te sikavel pe o engažemango, sar eksemplo te sikaves tjiro  intreso, te gindos taj dikhes pala e žene kon si paše kruja tuke, vadj te pušes ke te trubuj varikas žutori. Vi šaj avel volenterno butji taj engažemango ande kodala pušimata so tu hatjares zurales ande le.

Ker rutinura so kerel te hatjares tu maj feder

E rutinura pe amaro bazo sar o xabe, sojimo, fizicko aktiviteto, sastjimo
taj socialna relacivoura si anda kodo te avas saste. Te rakhes jekh balanso maškar i butji, škola, slobodo vrama taj avera sako djeseske aktivitetura žutin tu te hatjares tu mišto sako djes. E rutinura unjivar šaj hatjaren pe normalna
taj rucimaske, de butivar si phares kadala kana o manuš hatjarel pe čores.
Taj atunči e sako djeseske rutinura si ekstra importanta.

Či but taj či cera streso

Te aven stresolime unjivar naj čores. De te avel but streso tela lungona vrama kodo kerel negativno tjiro sastjimo, Anda kodo si importanto te hatjaren taj
te zumaven te keren variso pa kodo so kerel o streso, tena avel de za but manglimo pre pe korkori taj te rakhen vrama po sojimo, fizicko aktiviteto
taj sastjimo del tu jekh šanca te ”ladolis e bateri” taj te biris maj angle.
O streso te si baro vadj lungo vrama fajma o manuš trubuj atunči te rodel profesionelno žutori.

Te rakhen ketji te aven angla o šermo

Te hasnin kompjuteri, TV, mobilo taj ipad si importanto ande bute ženengo trajo so hasnin sako djes. Unjivar e šermoski vrama lel de za but vrama anda
i slobodo vrama taj konkuralij avri avera importanta bajura, sar o sojimmo, fizicko aktiviteto taj socialna relaciovura. So si ande e digitalna mediji šaj kerel vi ke tu sar hatjares tu. Anda kodo šaj avelas mišto te gindos tu ke ketji hasnis kadala bajura, vi ke ketji šos tele anda tjiri vrama taj vi ke so si kodo so dikhes. Šaj žutij tu te fokuseralis pe e bajura so keren te aves maj feder.

Gindon pe tjri slobodo vrama

Te avel mišto gindome tjiri slobodo vrama šaj zurarel tjiro psikicko sastjimo. Anda kodo avelas mišto te zumaves te šos tjiri vrama pe kecaves so tuke
mištoj taj tu gindis ke mištoj gindome taj del tu variso. Kado šaj avel de khatar e kulturalna aktivitetura, treningo, natura taj slobodo thanesko trajo, xabe tjirajimo vadj andi bar te keren butji. Naj či sosko facito so si mišto vadj so si čoro kana pa i slobodo vramaj ke soj kodo so del tu te avel mišto. Pra tu gindon taj pa tjiro intrese, so taj sar tu kames taj so tut trubuj.

Zumav te aceptalis ke o trajo oprej taj telej

Ame e maj but ženen si periodura ando o trajo kana hatjaras ame brigake, darake, xojarika vadj stresalime. Butivar kado načol. Te pihenin ande kodala gindura taj te aceptalin e phare hatjarimata butivar žutij. Kodo kerel ke rakhas jekh varisoski pača taj či gindonas sar te keras te avel mišto. Te aceptalin naj kodo ke opre den, hanem ke aceptalin o situaciovo kade sar so si vorta akanik. Vi kodo importantoj te zumaves te les pauza khatar kodo so si phares, sar eksempel te keres variso aver so tu kames. De te si phare lungi periodura taj but čores si tuke, fajma trubuj te rodes žutori.